Satıcının Satıştan Kaçınması

SATICININ SATIŞTAN KAÇINMASI

Günlük hayatta bir tüketici olarak çoğumuzun başına geldiği üzere bazen satıcılar bazı durumlarda satmakta oldukları ürünü satıştan kaçınmaktadır. Çoğu zaman satıcının daha fazla kar elde etme düşüncesi, elindeki malın daha ucuzu gitmemesi gibi sebepler ile malı tüketiciye satmaktan kaçınabilmektedir.

Örneğin internet üzerinden bir ayakkabı siparişi verdiniz, siparişinizi beklediğiniz sırada satıcı tarafından telefonla arandınız ve sipariş ile ilgili bir hata olduğunu, aslında ellerinde mevcut olmadığını ya da ürünün vitrinde sergilenmesi sebebiyle sararmalar meydana geldiğini bu sebeple siparişi teslim edemeyeceklerini ve para iadesini oluşturacaklarını size söyledi. Belki bu duruma birçoğunuz inanıp tekrardan sipariş verdiğiniz siteye bakmak aklınıza bile gelmeyebilir. Oysa birçok satıcı firma çoğu zaman bu tekniği kullanmakta, bazen bir anda o ürünün civar piyasasında ürüne zam gelmesi ve daha yüksek fiyata satabilme imkanı oluşması sebebiyle satıcı ürünü daha düşük fiyattan satmaktan kaçınıyor olabilir. İşte bu gibi durumlarda bir tüketici olarak haklarımızın farkında olup gerekli mercilerden haklarımızı talep edebilmenin yollarını makalemizde bahsedeceğiz.

SATIŞTAN KAÇINMA İLE İLGİLİ HUKUKİ HÜKÜM

Satıcının satıştan kaçınması ile ilgili hükümler 6502 sayılı TÜKETİCİNİN KORUNMA HAKKINDA KANUN 6. Maddesinde yer almaktadır. Şöyle ki:

Satıştan kaçınma MADDE 6-

 (1) Vitrinde, rafta, elektronik ortamda veya açıkça görülebilir herhangi bir yerde teşhir edilen malın, satılık olmadığı belirtilen bir ibareye yer verilmedikçe satışından kaçınılamaz.

(2) Hizmet sağlamaktan haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz.

(3) Ticari veya mesleki amaçlarla hareket edenler; aksine bir teamül, ticari örf veya adet ya da haklı bir sebep yoksa; bir mal veya hizmetin satışını o mal veya hizmetin, kendisi tarafından belirlenen miktar, sayı, ebat gibi koşullara ya da başka bir mal veya hizmetin satın alınması şartına bağlayamaz.

(4) Bakanlık ve belediyeler, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevlidir.

Maddesi uyarınca satıcılar satmaya hazır oldukları ürünleri gerek vitrinde veya rafta gerekse elektronik ortamda açıkça görülebilir bir yerde teşhir ettikten sonra haklı bir sebebi olmaksızın söz konusu ürünleri satmaktan kaçınamazlar. Bu hüküm ile açıkça satıcıların haksız şekilde ürünlerin satışını tüketicilere yapılmaması engellenmeye çalışılmıştır.

SATICININ ŞARTA BAĞLI OLARAK SATIŞ YAPMASI

Bazen satıcılar ellerindeki ürünleri tüketicilere ancak belirli şartlarla satışını yapacaklarını, bir ürünü alabilme şartını diğer ürünün de alımına bağlamaktadır. Örneğin “bu ayakkabıyı alıyorsanız onunla uyumlu şu çantayı da almak zorundasınız, ya da bu kemerden almak istiyorsanız ancak 5 tane alabilirsiniz” gibi çeşitli şartlarla tüketicilerin zor durumlarda kaldıkları, sadece bu sebeple satın almak istedikleri ürünleri alamadıkları sıklıkla görülmektedir. Satıcıların ilgili kanun hükmü gereğince ticari veya mesleki amaçlarla hareket edenler; aksine bir teamül, ticari örf veya adet ya da haklı bir sebep yoksa ürünlerin satışını herhangi bir şarta bağlaması yasak olup ancak satış yapılan yerde belirli bir teamül var ise şarta bağlı satış mümkün olabilmektedir. Örneğin toptan fiyatına ürünlerini satan bir toptancı yaptığı işin mahiyeti gereği düşük verdiği ürünü ancak toplu bir şekilde satabilmekte bu konuda ticari bir örf ve adet bulunmaktadır. Bu durumda toptan fiyatına bir ürün almak isteyen tüketici ürünü, yalnızca bir adet alamayacak, örf ve âdete uygun şekilde ancak belirli sayıda alabilecektir. Bu gibi durumlarda satıcının ürünlerini satması için belirli şart koymasında haklı sebebi var kabul edilmektedir.

SATICININ SATIŞTAN KAÇINMASI DURUMUNDA NE YAPILMALIDIR?

Öncelikle satıcı tarafından sipariş verdiğiniz bir ürünün satıcının satıştan kaçınması sebebiyle siparişi iptal ettiğini ya da bir mağazaya gittiğinizde satıcının satmak üzere sergilemiş olduğu bir ürünün satışından kaçındığını düşünelim. İlk olarak yapmamız gereken satıcıya satıştan kaçınmalarının yasal olmadığını, ürünün siparişi oluşturulduktan ya da satılmak üzere vitrine koyulduktan sonra satışından kaçınamayacaklarını hatırlatın. Bu hatırlatmaya rağmen hala ürünü size satmaktan kaçınan satıcıya karşı satıcının bağlı bulunduğu ilgili birimlere satıcıyı şikayet edilebilir ya da bu hususta bulunduğunuz il/ilçenin Tüketici Hakem Heyetine başvurabilirsiniz.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN SATIŞTAN KAÇINILMAMASI GEREKTİĞİNE DAİR VERDİĞİ KARARDAN SONRA NE OLMAKTADIR?

Satıcının haksız şekilde satıştan kaçındığı durumlarda tüketiciler Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabilmekte, yapılan başvurularda tüketicilerin söz konusu haksız durumu ispatlayabildikleri sürece ürünün satışının tüketiciye yapılmasına karar verilmektedir. Ancak uygulamada tüketicilerimiz bazen başlarına gelen olayları gerektiği gibi ispat edememekte, hak kayıpları ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple uzman avukat eşliğinde bu sürecin yönetilmesi oldukça önemlidir. Çıkan kararlara karşı satıcının hala aynı kaçınmayı devam ettirmesi halinde ise ilgili tüketici hakem heyeti kararı icra zoruyla yaptırılmakta, yapılamaması halinde ürünün bedeli satıcıdan alınıp tüketiciye verilmektedir. Yukarıda izah ettiğimiz tüm bu süreçlerin uzman avukat eşliğinde takip edilmesi ise hak kayıplarının kısa sürede giderilmesi için gerekmektedir.

0 Paylaşımlar